متأسفانه بعضی از زوجین بعد از بارها تلاش جهت بارداری در نهایت موفق به انجام آن نمی‌شوند و گاهی اوقات علت ناباروری آنها مشکلات رحمی و سقط های مکرر است. در این زمان ماجرای رحم اجاره‌ای مطرح می‌شود که یکی از گزینه‌های درمان‌ برای کمک به باروری کمک گرفتن از رحم اجاره‌ای است که به بعضی از زوج‌ها پیشنهاد می‌شود.

وقتی که صحبت از رحم اجاره‌ای می‌شود منظور این است که جنین آماده داخل رحم خانم دیگری انتقال پیدا می‌کند و پس از 9 ماه متولد خواهد شد.

طی این روش تخمک و اسپرم از خود زوجین گرفته می‌شود و طی مراحل خاص آزمایشگاهی لقاح این دو انجام می‌شود و جنینی که حاصل از این لقاح باشد در اتاق عمل داخل رحم زن حامل یا شخص ثالث انتقال پیدا می کند.

در این روش خانمی که از او تخمک گرفته شده دیگر نه ماه بارداری را تجربه نمی‌کند، اما چون از لحاظ شرعی و قانونی نطفه برای اوست و داخل رحم دیگری پرورش پیدا کرده میتواند بچه را برای خود بداند.

در این مطلب تصمیم داریم اطلاعات کاملتری در رابطه با رحم اجاره‌ای به شما منتقل کنیم تا اگر تصمیم به این عمل داشتید با آگاهی بیشتری تصمیم گیری کنید.

 

رحم اجاره ای

 

رحم اجاره ای چه کمکی به زوج‌های نابارور می کند؟

اسپرم و تخمک اهدایی هم مانند رحم اجاره‌ای هستند و همه اینها راهکارهایی است که برای درمان ناباروری به زوجین پیشنهاد می‌کنند.

بعضی از مشکلات ناباروری طوری هستند که امکان رشد جنین در رحم و بدن خانم ها و لانه گزینی و جاگیری آن وجود ندارد و آنها مجبور می‌شوند که از روش‌های دیگر استفاده کنند.

در این شرایط زوجین اسپرم سالم و خوبی دارند و نطفه تشکیل می‌شود اما داخل رحم باقی نمی ماند، به همین دلیل از رحم اجاره‌ای استفاده می‌کنند.

گاهی اوقات حتی رحم شرایط مناسبی دارد اما خانم‌ها به علت فشار خون بالا یا بیماری‌های قلبی و تنفسی باید داروهای بخصوصی مصرف کنند که اجازه بارداری را به آنها نمی دهد یا ریسک بارداری در آنها آنقدر بالاست که ممکن است منجر به مرگ شود. به همین دلیل در این شرایط رحم اجاره ای جایگزین را استفاده می‌کنند.

ممکن است حتی خانم‌ها رحم نداشته باشند به طور مثال مجبور به هیسترکتومی شده باشند و یا سابقه سقط مکرر، حاملگی خارج از رحم، پارگی رحم یا زایمان زودرس متوالی یا آندومتریوز شدید یا سندروم آشرمن یا زخم رحم داشته باشند و به یکی از این دلایل نتوانند به طور طبیعی جنین را در خود پرورش بدهند و نیاز داشته باشند که از رحم اجاره جایگزین استفاده کنند که در این روش برای عمل پانکچر باید تحریک تخمک گذاری صورت بگیرد.

 

حکم شرعی رحم اجاره ای

مراجع تقلید معتقدند که به صورت کلی این امر اشکالی ندارد. در صورتی که قرار باشد یک شخص سوم یعنی زن حامل به همراه رحم، تخمک را هم اهدا کند، باید محرمیت موقت صورت گیرد. در واقع اگر قرار باشد اسپرم مرد در رحم غیر همسر خود جای گیر شود و تخمک هم برای همسر او نباشد و از این طریق بچه دار شوند، مراجع فتوا داده اند که تنها راهی که این عمل را مجاز می کند محرمیت موقت مرد صاحب نطفه با زن صاحب رحم می باشد.

 

اما در صورتی که اسپرم و تخمک از زن و مردی که با هم محرم هستند گرفته شده باشد و خارج از رحم ترکیب شده باشد و خانم نتواند بارداری را انجام دهد و مجبور شوند که در رحم زن دیگری جنین را تزریق کنند نیازی نیست که محرمیت صورت گیرد.

بعضی از نظرات مرجع تقلید در رابطه با رحم اجاره‌ای را در ادامه برای شما شرح می‌دهیم.

آیت الله خامنه ای: «این کار فی نفسه اشکال ندارد، ولی باید از مقدمات حرام از قبیل نگاه و لمس حرام و غیر آنها اجتناب شود. به هر حال در صورتی که با این روش کودکی به دنیا بیاید ملحق به شوهر زنی که صاحب رحم است، نمی‌شود بلکه ملحق به صاحب نطفه و به زنی است که صاحب تخمک است.

آیت الله سیستانی: «این کار فی نفسه اشکال ندارد.»

آیت الله مکارم شیرازی: «هر گاه نطفه زن و شوهری را در خارج از رحم با هم ترکیب کنند و در رحم شخص ثالثی قرار دهند، این امر ذاتا جایز است؛ ولی چون غالبا مستلزم نگاه و لمس حرام است، تنها در موارد ضرورت مجاز است.»

آیت الله صافی گلپایگانی: «چنانچه ملازم با حرام از قبیل لمس و نظر نباشد، فی نفسه مانعی ندارد.

 

احکام شرعی رحم اجاره ای

 

شرایط و مراحل دریافت رحم اجاره ای

در اولین مرحله باید حتما معاینات پزشکی برای دریافت رحم اجاره ای انجام شود و هر سه نفر، یعنی زن و شوهر و شخص حامل باید به متخصص مراجعه کنند و تمام فاکتورهای مورد نظر از نظر پزشکی بررسی شود و یک سری کارهای دیگر مانند سونوگرافی، آزمایشات مختلف و بررسی‌های ژنتیکی روی آنها انجام شود تا بعد وارد پروسه بارداری شوند.

علاوه بر آن بررسی مسائل مربوط به امور حقوقی جهت مشخص شدن بایدها و نبایدها طی دوران بارداری برای فرد حامل و والدین هم موضوع مهم است و باید مشخص شود که بعد از انتقال جنین به رحم زن حامل، زن حامل کجا زندگی کند و به چه صورت در دسترس باشد و تحویل گرفتن نوزاد بعد از زایمان باید چطور باشد.

همچنین شروط و هماهنگی هایی که برای رحم اجاره‌ای صورت می‌گیرد تماماً باید مشخص و روشن باشد و به شکل قانونی ثبت شود.

برای استفاده از رحم اجاره‌ای حتماً باید کمیته رحم اجاره‌ای اقدامات حقوقی و درمانی صورت گرفته را مورد ارزیابی قرار دهد و وقتی که این مراحل اولیه انجام شد باید با استفاده از روش‌های کمک باروری نظیر IVF جنین به رحم زن حامل انتقال پیدا کند و وقتی که بارداری تایید شد باید مراقبت های دوران بارداری را شروع کند.

بعد از زایمان هم امور حقوقی که مورد نیاز هست باید انجام شود و در نهایت کودک به پدر و مادر ژنتیکی خود تحویل داده شود.

شخصی هم که قرار است حامل باشد باید سن بین 21 تا 40 سال داشته باشد و شیوه زندگی سالم خانمی که حامل جنین خواهد بود باید برای همه ثابت باشد.

این خانم که قرار است حامل جنین باشد نباید به دخانیات و هیچ مواد مخدری اعتیاد داشته باشد و رژیم غذایی سالمی را در پیش گیرد و در طی دوران بارداری به هیچ عنوان به سراغ مشروبات الکلی نرود و به طور منظم ورزش کند و خواب کافی داشته باشد و رژیم غذایی سالمی در پیش گیرد.

 

همچنین باید زن حامل سابقه یک حاملگی موفق و بدون مشکل را داشته باشد و زایمان راحتی را هم پشت سر گذاشته باشد؛ چون خیلی از مشکلات رحمی و مشکلاتی که در حاملگی و زایمان اتفاق می‌افتد را نمی‌توان با روش‌های پزشکی تشخیص داد و بهتر است که زن حداقل یک حاملگی و زایمان راحت و موفقی را پشت سر گذاشته باشد تا بتوان او را برای اجاره رحم تایید کرد.

البته باز هم نمی‌توان صددرصد گفت اگر یک بارداری موفق بوده، یقیناً بارداری بعدی هم موفقیت آمیز خواهد بود اما تنها راه مطمئنی است که پیش رو قرار دارد.

 

از دیگر موارد مهمی که برای انتخاب فرد سالم جهت اجاره رحم در نظر گرفته می شود انجام یکسری تست های روانشناختی و فیزیولوژیک است. تست های فیزیولوژیکی جهت غربالگری رحم اجاره‌ای صورت می‌گیرد که شامل تست ادرار، خون، سونوگرافی رحم و ارزیابی توانایی جسمی می باشد و شخص حامل نباید بیماری مرتبط با بارداری داشته باشد و یا بیماری‌هایی که روی بارداری تاثیرگذار هستند. قبل از انتقال جنین باید حدود 6 ماه والدین با حاملی که قرار است فرزندشان را رشد دهد آشنایی و ارتباط داشته باشند.

 

مراجل رحم اجاره ای

 

مراکز رحم جایگزین

هیچ مرکز و جای مشخصی برای ثبت‌نام رحم اجاره‌ای در کشور وجود ندارد و زوجین سعی می‌کنند از بین آشنایان و افراد مطمئن شخص ثالث را انتخاب کنند تا هم شناخت درست و بهتری از مادر جایگزین داشته باشند و هم بدون هزینه یا با هزینه کم این کار صورت بگیرد.

ولی این کار برای همه زوجین امکان‌پذیر نیست و ممکن است در اطرافیان خود کسی را پیدا نکنند و باید زن حامل یا جایگزین را بر اساس ارزیابی‌ها و بررسی‌هایی که می‌شود انتخاب کنند.

معمولا مرکز ناباروری یک لیست از افراد داوطلب جهت این کار را در اختیار زوجینی که نیاز دارند قرار می‌دهند و این کار تحت شرایط خاصی انجام می شود.

 

هزینه رحم اجاره‌ای

به صورت دقیق نمی توان هزینه مشخصی برای رحم اجاره‌ای در نظر گرفت و این به توافق طرفین و معامله بین آنها بستگی دارد. قیمت رحم اجاره ای با توجه به شرایطی که افراد دارند متفاوت است چون فرد حامل معمولاً از نزدیکان و یا از سمت مرکز ناباروری معرفی می‌شود و با توجه به شرایط قیمت‌های متفاوتی را تعیین می‌کند.

 

در نهایت اگر تصمیم گرفتید که برای فرزند داشتن، رحم اجاره کنید تا لذت شیرین مادر شدن و پدر شدن را بچشید حتماً مواردی که در این مطلب به آن اشاره شد را در نظر داشته باشید و با دقت مسائل اخلاقی و حقوقی را بررسی کنید تا همه موارد مورد تایید و کنترل شما باشد و دوران بدون استرس و خوشایندی را پشت سر بگذارید.

حتماً از همه نظرها مثل پزشکی، اخلاقی و شرعی و دینی برای اجاره رحم یا اهدای تخمک و اسپرم بررسی‌ها را انجام دهید و باید حتماً روحیه زوج هم برای این کارها مناسب و آماده شده باشد. پس قبل از اینکه هر اقدامی جهت دریافت تخمک یا اسپرم یا اجاره رحم داشته باشید خوب فکر کنید و تمام جوانب را بررسی کنید و اگر این ظرفیت را در خود دیدید تصمیم را بگیرید و این کار را انجام دهید.

 

هزینه رحم اجاره ای